Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) bugün yaptığı açıklamada, hava koşullarına bağlı afetlerin son altı yılda 44 ülkede 43,1 milyon çocuğu zorla yerinden ettiğini bildirdi.
UN News’te yer alan habere göre bu rakam her gün ortalama 20 bin çocuğun yerinden edildiği anlamına geliyor.
Bulgular, UNICEF’in sel, fırtına, kuraklık ve orman yangınlarının neden olduğu çocuk yer değiştirmelerine ilişkin ilk küresel analiz olan “Değişen İklimde Yerinden Edilen Çocuklar” başlıklı son raporunda yer alıyor. Rapor aynı zamanda önümüzdeki otuz yıl için gelecekteki eğilimleri de öngörüyor.
Acil eylem çağrısı
Krizin boyutlarına dikkat çeken UNICEF İcra Direktörü Catherine Russell, “Şiddetli bir orman yangını, fırtına ya da selin kendi topluluklarına ulaşması her çocuk için dehşet vericidir” dedi.
“Kaçmak zorunda kalanlar için korku ve etki özellikle yıkıcı olabilir” diyen Russell, sözlerini şöyle sürdürdü: “Evlerine dönüp dönemeyecekleri, okullarına devam edip edemeyecekleri ya da yeniden taşınmak zorunda kalıp kalmayacakları endişesi… İklim değişikliğinin etkileri arttıkça, iklim kaynaklı hareketler de artacaktır.”
Russell, toplulukları hazırlamak, yerinden edilme riski altındaki çocukları korumak ve hâlihazırda yerlerinden edilmiş olanları desteklemek için acil eylem çağrısında bulundu.
Ülke durumları
UNICEF’e göre Çin ve Filipinler, büyük ölçüde aşırı hava olaylarına maruz kalmaları, önemli çocuk nüfusları ve gelişmiş erken uyarı ve tahliye kapasiteleri nedeniyle, yerinden edilen çocukların mutlak sayısı açısından listenin başında yer aldı.
Ancak, yerinden edilen çocukların çocuk nüfusuna oranı dikkate alındığında, Dominika ve Vanuatu gibi küçük ada devletleri fırtınalardan en çok etkilenen ülkeler olurken, Somali ve Güney Sudan sel nedeniyle yerinden edilmelerin en ağır yükünü taşıdı.
Hâlihazırda afet kaynaklı çocuk yerinden edilme riskinin yüksek olduğu Haiti’de şiddet ve yoksullukla birlikte risk azaltma ve hazırlıklı olmaya yönelik yatırımların sınırlı olduğu vurgulanan raporda, Mozambik’te kentsel alanlar da dâhil olmak üzere en yoksul toplulukların aşırı hava olaylarının orantısız yükünü taşıdığı belirtildi.
Yerinden edilme nedenleri
2016-2021 yılları arasında kaydedilen çocuk yerinden edilmelerinin 40,9 milyonu veya yüzde 95’i sel ve fırtınalardan kaynaklanmıştır. Rapora göre bu kısmen daha iyi raporlama ve önleyici tahliye çabalarından kaynaklandı. Kuraklığın 1,3 milyondan fazla çocuğun ülke içinde yerinden edilmesini tetiklediği Somali en çok etkilenenler arasında yer aldı.
Rapora göre orman yangınları 810 bin çocuğun yerinden edilmesine yol açtı ve bunların üçte birinden fazlası sadece 2020 yılında ve çoğunlukla Kanada, İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri’nde meydana geldi.
Çocuklar için giderek artan zorluk
Ülkeler Kasım ayındaki COP28 iklim konferansına hazırlanırken UNICEF, hükümetleri, kalkınma ortaklarını ve özel sektörü, gelecekte yerinden edilmeye karşı savunmasız olan çocukları ve gençleri korumak için derhal harekete geçmeye çağırdı.
BM ayrıca hükümetlere, dayanıklılığı artırarak ve kapsayıcı çözümler bulmaya katılımlarını sağlayarak çocukları ve gençleri iklim değişikliğine uğramış bir dünyada yaşamaya hazırlamaları çağrısında bulundu.
BM, “Çocuklar için giderek artan bu zorluğa yanıt verebilecek araçlara ve bilgiye sahibiz, ancak çok yavaş hareket ediyoruz. Toplumları hazırlamaya, yerinden edilme riski altındaki çocukları korumaya ve zaten yerlerinden edilmiş olanları desteklemeye yönelik çabaları güçlendirmemiz gerekiyor” dedi.
(NT)